Văn hóa ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của doanh nghiệp bạn, từ nhận thức của cộng đồng về Thương hiệu bạn định vị cho doanh nghiệp, cho đến sự hạnh phúc và tính gắn kết của từng nhân viên trong doanh nghiệp bạn. Nói cách khác, văn hóa doanh nghiệp chính là bộ lọc để bạn tuyển chọn những người bạn đồng hành phù hợp để cùng sánh bước trên con đường bạn vẽ ra cho sự phát triển của doanh nghiệp mình. Không có bất cứ văn hóa nào được cho là tồi tệ nhất hoặc tốt nhất, mỗi văn hóa được xây dựng nên tùy thuộc vào từng doanh nghiệp. Có chăng thì chỉ là một vài điểm chung thôi. Một điều quan trọng nữa là văn hóa doanh nghiệp không có tính cố định mà nó phát triển theo từng giai đoạn.
Từ những nét tương đồng về văn hóa của các doanh nghiệp mà có một số thống kê về các loại văn hóa doanh nghiệp đặc trưng. Hãy cùng xem doanh nghiệp bạn có nhiều điểm giống với loại văn hóa nào nhất dưới đây nhé:
1. Team-first
Doanh nghiệp với cách xây dựng văn hóa “Team-first” sẽ ưu tiên về cách làm việc nhóm, những hoạt động đội ngũ đầu tiên, sau đó mới đến kỹ năng và kinh nghiệm. Trong quá trình tuyển dụng, họ cũng sẽ tuyển những người có tinh thần và khả năng làm việc nhóm tốt. Điều doanh nghiệp quan tâm hàng đầu là khiến nhân viên của mình được hạnh phúc. Họ thường xuyên tổ chức các cuộc đi chơi nhóm, hoạt động team-work, team-building sôi nổi. Mỗi nhân viên đều coi môi trường doanh nghiệp tạo ra như gia đình của mình, và mỗi đồng nghiệp đều thân thiết như thành viên trong cùng một gia đình vậy.
Netflix là một ví dụ điển hình về quyết định gần đây của họ khi ban hành chính sách nghỉ phép không giới hạn đối với nhân viên của mình. Netflix tự hào rằng công ty chỉ thuê những người “trưởng thành thực sự”. và sau khi đã được tuyển dụng, những “người lớn” này được thoải mái sáng tạo và cống hiến mà không phải chịu bó buộc bởi bất kỳ quy trình phức tạp nào. Netflix cho rằng những nhân viên có trách nhiệm, người mà mọi công ty đều muốn tuyển không chỉ xứng đáng được tự do làm việc, họ thậm chí phát triển mạnh khi được tự do. Thay vì tạo ra hàng tá những quy tắc và quy trình, như cách mà phần lớn các công ty áp dụng với sự tăng trưởng lớn, Netflix khẳng định rằng một doanh nghiệp nên đặc biệt tập trung vào hai điều:
- Đầu tư vào việc tuyển những nhân viên tài năng.
- Xây dựng và duy trì một văn hóa tuyên dương người có thành tích cao, và loại bỏ những người liên tục có biểu hiện không tốt.
Lý do mà một số doanh nghiệp chọn cách xây dựng văn hóa “Team-first” là vì họ biết rằng mỗi một người nhân viên của họ hài lòng hơn sẽ làm cho khách hàng hạnh phúc hơn. Khách hàng hạnh phúc là điều mà doanh nghiệp nào cũng kỳ vọng nếu muốn lợi nhuận của mình tăng đều hàng năm. Đây cũng là một văn hóa lý tưởng dành cho doanh nghiệp nào muốn tập trung vào dịch vụ khách hàng. Vì nhân viên của họ chính là những người làm cho dịch vụ khách hàng của doanh nghiệp ngày càng tuyệt vời hơn.
Zappos nổi tiếng với văn hóa vui vẻ, săn sóc cũng như dịch vụ khách hàng xuất sắc. Một trong những câu nói nổi tiếng mà CEO của Zappos đã từng nói: “Zappos là công ty dịch vụ khách hàng tình cờ bán giày” (Zappos is a customer service company that just happens to sell shoes). Họ khiến nhân viên hài lòng với công việc của mình bằng cách để nhân viên của mình phát triển bản thân thoải mái từ việc tự do trang trí bàn làm việc theo cách riêng, đến việc chăm sóc khách hàng theo cách mà người nhân viên đó nghĩ là phù hợp. Điều đó cũng góp phần làm cho khách hàng hài lòng vì họ được cảm thấy họ là người đặc biệt vì được hưởng những chế độ chăm sóc cá nhân riêng biệt.
Rủi ro có thể xảy ra ở đây là khi doanh nghiệp có quy mô quá lớn bạn sẽ khó khăn trong việc điều hành. Tuy nhiên đừng quá lo lắng về vấn về đó: Netflix ra đời vào năm 1998, tính đến năm 2019, họ có 3.500 nhân viên và tạo ra hơn 7 tỷ USD mỗi năm từ 81 triệu thuê bao trên dịch vụ phát trực tuyến.
Dấu hiệu để cho bạn biết rằng bạn đang xây dựng thành công văn hóa “Team-first” đó chính là:
- Cách thức giao tiếp của mọi nhân viên trong doanh nghiệp cho dù ở khác phòng ban đều rất ân cần, quan tâm lẫn nhau.
- Hoặc có thể bạn sẽ nhận được những phản hồi rất chu đáo từ những cuộc trao đổi với nhân viên của bạn về vấn đề liên quan đến sự phát triển doanh nghiệp.
2. Văn hóa doanh nghiệp ưu tú
Văn hóa doanh nghiệp ưu tú giống như những người tiên phong, dẫn đầu trong một lĩnh vực nào đó. Các doanh nghiệp này thường có xu hướng thay đổi thế giới bằng những phương tiện, công cụ hoàn toàn mới mà chưa hề có tiền lệ hay được kiểm chứng. Một doanh nghiệp với nền văn hóa ưu tú luôn tuyển dụng những người giỏi nhất, vì họ cần nhân viên của mình luôn là những người dẫn đầu (Think Google).Sáng tạo, táo bạo là những nét nổi bật của đội ngũ nhân viên của những doanh nghiệp này. Họ tự tin, có năng lực, cạnh tranh và làm cho doanh nghiệp mình tăng trưởng với những kết quả không ngờ lớn, hoặc sẽ làm bùng nổ một xu thế nào đó trên thị trường.
SpaceX là một ví dụ điển hình cho doanh nghiệp sáng tạo (và tương đối trẻ) có nền văn hóa ưu tú đang làm những việc lớn, những việc như không tưởng thuộc ngành sản xuất hàng không vũ trụ và vận chuyển không gian. Nhân viên của SpaceX báo cáo rằng họ vô cùng phấn khích khi được phóng tên lửa, hay đại loại những công việc như vậy. Tại đây, nhân viên thường được kỳ vọng làm việc 60-70 giờ / tuần. Tuy nhiên, khi được làm những công việc có ý nghĩa lịch sử và có tầm ảnh hưởng đến nhân loại là nguồn năng lượng để luôn giữ động lực làm việc cho mọi nhân viên ở đây.
Rủi ro khi doanh nghiệp xây dựng văn hóa ưu tú là với cường độ cao như vậy có thể sẽ dẫn đến sự cạnh tranh của nhân viên, áp lực công việc đè nặng. Nhân viên có thể không hạnh phúc như khi được làm trong một doanh nghiệp có văn hóa “Team-first”.
Một số dấu hiệu để bạn biết rằng bạn đang xây dựng thành công một doanh nghiệp với văn hóa ưu tú:
- Nhân viên không thích đặt câu nói liên quan đến việc làm thế nào để phát triển doanh nghiệp.
- Nhân viên thường làm việc nhiều giờ và họ chỉ tập trung làm công việc duy nhất ưu tiên hàng đầu của họ.
- Khi tuyển dụng, bạn có rất nhiều ứng viên có trình độ cao để lựa chọn.
3. Văn hóa doanh nghiệp theo chiều ngang
Văn hóa doanh nghiệp theo chiều ngang rất phổ biến đối với các doanh nghiệp Start-up, bởi vì nó tạo nên một tư duy hợp tác giữa tất cả mọi người. Những doanh nghiệp trẻ này có một sản phẩm hoặc một dịch vụ và muốn cung cấp một đối tượng khách hàng nhất định. Nhưng họ có thể tùy biến dịch vụ, sản phẩm của mình dựa trên hoạt động nghiên cứu thị trường và những nhu cầu cũng như phản hồi từ khách hàng. Mặc dù khả năng phục vụ khách hàng sẽ bị hạn chế vì quy mô doanh nghiệp nhỏ, tuy nhiên với đội ngũ nhân viên hiện có của mình, doanh nghiệp sẽ tìm đủ mọi cách để làm khách hàng hài lòng. Khách hàng chính là nguồn sống của họ.
Trong những doanh nghiệp Start-up với nền văn hóa theo chiều ngang, CEO giao tiếp trực tiếp với trợ lý văn phòng hoặc nhân viên của mình thay vì email hoặc việc ghi nhớ, chú thích bằng văn bản. Đây là giai đoạn thử nghiệm của doanh nghiệp, nên việc tuyển dụng đúng người phù hợp là một rủi ro và khó khăn rất lớn mà họ cần tìm cách để vượt qua.
Basecamp là một doanh nghiệp điển hình với văn hóa theo chiều ngang. Khi Fried và người đồng sự của mình thành lập 37 Signals vào 15 năm trước, họ có rất nhiều sản phẩm và dịch vụ khác nhau, bao gồm cả Basecamp. Nhưng rồi, họ nhận ra mình không thể làm tốt tất cả mọi thứ cùng một lúc, vì vậy, họ quyết định đổi tên công ty thành Basecamp và chỉ tập trung vào một sản phẩm.
“Bạn không cần phải là Apple, hay Amazone, bạn không cần phải là một doanh nghiệp phát triển nhanh chóng mặt. Bạn có thể trở thành một công ty tuyệt vời, tạo ra những sản phẩm hữu ích cho khách hàng, phục vụ họ thật tốt và đối xử với nhân viên thật tốt. Bạn không cần phải lúc nào cũng nghĩ đến việc hái sao trên trời.” Fried chia sẻ trong sự kiện hàng năm GrowCo lần thứ 17 tại Nashville, Tennessee.
Fried nhận thấy có rất nhiều startup thành công, những startup thu được hơn 8 triệu đô la lợi nhuận, nhưng sau đó, đã tự giết chết chính mình bằng việc cố gắng phát triển thật nhanh và mong trở thành những công ty 100 triệu đô la. Nhà sáng lập người Chicago này tin rằng, tốt hơn hết là hãy giữ sự cân bằng, phát triển từ từ, tạo ra những sản phẩm tốt nhất để phục vụ khách hàng và xây dựng một nhóm làm việc vui vẻ, được trả thưởng xứng đáng.
“Tôi không muốn theo đuổi tiền bạc và lợi nhuận, văn hóa là điều quan trọng đối với chúng tôi” Fried nói về việc thực hiện kì nghỉ mát mỗi năm cho 42 nhân viên, “chúng tôi không có khả năng để làm việc này với 200 nhân viên.” “Công ty nhỏ có thể làm những thứ mà công ty lớn không thể làm được. Ai cũng muốn trở nên lớn mạnh, nhưng những ông lớn ước là họ có thể nhỏ lại một chút. Tôi muốn mình vẫn ở quy mô nhỏ.”
Rủi ro có thể gặp phải đối với các doanh nghiệp xây dựng văn hóa theo chiều ngang là đội ngũ nhân viên có thể mất phương hướng và thiếu trách nhiệm trong công việc. Nhân viên trong doanh nghiệp luôn được khuyến khích hợp tác với nhau, nhưng vẫn phải chịu trách nhiệm cho những mục tiêu của riêng mình. Dẫn đến việc họ không xác định được đâu là công việc chính của mình để tập trung thời gian và trau dồi kiến thức, kỹ năng để hoàn thành công việc được giao. Họ phải học cách để làm rất nhiều việc thậm chí là cùng một lúc khiến cho mọi thứ dần trở nên rối tung và không rõ ràng. Điều cần lưu ý ở đây: cấu trúc ngang không có nghĩa là không có cấu trúc.
Bạn đang xây dựng thành công một doanh nghiệp theo văn hóa chiều ngang nếu:
- Đội ngũ của bạn cùng thảo luận về những ý tưởng mới trong giờ giải lao
- Mỗi người đều tham gia một chút vào tất cả công việc của doanh nghiệp
- CEO tự pha cho mình một tách cafe
4. Văn hóa doanh nghiệp truyền thống
Các doanh nghiệp truyền thống đã xác định rõ ràng hệ thống phân cấp và thường chật vật khi cập nhật một điều gì mới cho doanh nghiệp mình. Doanh nghiệp có những nguyên tắc ràng buộc nhất định, rất có thể thuộc kiểu văn hóa truyền thống này. Trong thực tế, bất kỳ một yêu cầu về trang phục nào đều là một biểu hiện của văn hóa truyền thống hơn là các văn hóa doanh nghiệp khác. Hoặc như việc tiếp cận tập trung vào con số và ra quyết định một cách thận trọng, không ưa thích rủi ro cũng vậy.
Những chi nhánh ngân hàng địa phương, hoặc những đại lý xe hơi có vẻ ưa thích những đặc điểm này. Khách hàng, trong khi rất quan trọng, không nhất thiết phải luôn đúng. Đấy là lý do, khách hàng ở các địa phương thường không hài lòng về chất lượng dịch vụ khi được khảo sát.
Được thành lập vào năm 1982, GE (General Electric) mang tính truyền thống và nổi tiếng về các hoạt động quản lý chặt chẽ và khô khan. Từ ngày ra đời vào năm 1892, tập đoàn General Electric (GE) luôn là cái tên đồng nghĩa với sự sáng tạo Mỹ, một biểu tượng của nền sản xuất công nghiệp Mỹ. Điều này đúng cho đến khoảng 1 thập kỷ trước.
GE là một trong 12 thành viên đầu tiên của chỉ số Dow Jones của thị trường chứng khoán Mỹ, và là cổ phiếu trụ lại lâu nhất trong chỉ số blue-chip này. Các nhà khoa học và kỹ sư của GE đã phát minh hoặc hoàn thiện từ những sản phẩm gắn liền với đời sống hàng ngày như bóng đèn, tia X, tủ lạnh, TV… cho tới động cơ máy bay, nhà máy điện hạt nhân… Nhưng ánh hào quang dần trở thành quá khứ, GE bước vào một thời kỳ đầy rẫy khó khăn, với những bất ổn nội bộ, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, giá trị vốn hóa thị trường sụt giảm thê thảm, và những thương vụ đầu tư sai lầm.
Trong câu chuyện xấu mới nhất xảy ra với GE, tập đoàn này bị cáo buộc đang che đậy một vụ gian lận với quy mô lên tới 38 tỷ USD. Người đưa ra cáo buộc này là Harry Markopolos – một chuyên gia kế toán nằm trong số những người đầu tiên phanh phui vụ lừa đảo lịch sử của Bernie Madoff.
Với việc đối mặt với những ngổn ngang thách thức, GE đã và đang dần thay đổi, với việc loại bỏ những đánh giá hiệu suất truyền thống của mình để ủng hộ các cuộc đối thoại thường xuyên giữa quản lý và nhân viên. Thậm chí GE còn tung ra 1 ứng dụng để tạo cơ hội cho nhân viên của mình đưa ra phản hồi dễ dàng và nhanh chóng hơn. Đây là một ví dụ hoàn hảo của một trường học cũ đã nắm lấy công nghệ và dần thay đổi.
Rủi ro có thể xảy đến đối với các doanh nghiệp truyền thống này là nhân viên thiếu cảm hứng làm việc. Không có nhiều đam mê và tính sáng tạo trong công việc. Hoặc nhân viên sẽ rất dễ phẫn nộ khi bị quản lý quá chặt chẽ. Nói cách khác là họ không thoải mái với tính vi mô của doanh nghiệp. Việc cần làm là nhân viên hiểu được doanh nghiệp của mình, nắm bắt những nhiệm vụ lớn hơn, và đặt niềm tin vào nhân viên nhiều hơn khi làm việc với họ.
Bạn đang sở hữu một doanh nghiệp truyền thống nếu:
- Có hướng dẫn nghiêm ngặt, quy trình rõ ràng, mô tả công việc chi tiết cho từng vị trí, phòng ban trong doanh nghiệp
- Nhân viên thuộc các phòng ban khác nhau thường không tương tác với nhau
- Các quyết định quan trọng đến từ CEO chứ không phải là sự thảo luận đóng góp của toàn bộ nhân viên, hay nhân viên thuộc cấp quản lý của doanh nghiệp
5. Văn hóa doanh nghiệp chuyển đổi
Sự không chắn chắn là đặc trưng của một nền văn hóa chuyển tiếp, vì nhân viên của họ sẽ không biết điều gì có thể xảy đến tiếp theo. Sáp nhập, mua lại, hoặc những thay đổi tác động từ thị trường đều có thể đóng góp cho một nền văn hóa tiến bộ. Các doanh nghiệp kiểu này thường có những nhà đầu tư phía sau. Nhưng điều này không hoàn toàn là những sự u ám đối với nhân viên của doanh nghiệp. Vì bất cứ một sự chuyển đổi lớn nào đều có thể là một cơ hội tuyệt vời để làm rõ các mục tiêu và nhiệm vụ thay đổi của doanh nghiệp, và trả lời các câu hỏi mang tính cấp bách của nhân viên.
Quản lý giải quyết vấn đề các tin đồn xuất hiện thông qua liên lạc liên tục là những điều tốt nhất doanh nghiệp có thể làm để ngăn chặn việc nhân viên có những suy nghĩ tiêu cực dẫn đến nghỉ việc. Thay đổi có thể đáng sợ, nhưng ở góc độ nào đó nó cũng mang tới những điều tích cực, những nhân viên thông minh họ sẽ nhận ra điều này. Họ nắm lấy sự thay đổi và xem đó là cơ hội để thử nghiệm và cải tiến những ý tưởng mới.
LinkedIn mua lại 1,5 tỷ USD của Lynda.com là một ví dụ gần đây của các công ty đang trong quá trình chuyển đổi. Cuối cùng, nó là một trận đấu có ý nghĩa, các mục tiêu của các công ty liên kết với nhau và người dùng LinkedIn được hưởng lợi từ sự hợp tác. LinkedIn vẫn còn nhiều điều phải chứng minh với các cổ đông của mình (cổ phiếu của họ đã giảm sau khi công ty dự báo doanh thu hàng năm cho việc mua lại), và gần đây họ đã xây dựng lại đội ngũ kinh doanh và thay đổi phương thức quảng cáo. Nhưng bằng cách đơn giản và cho thấy những thay đổi này cuối cùng sẽ dẫn đến lợi ích lớn hơn.Điều này cho thấy cả LinkedIn và Lynda.com đều có thể phát triển mạnh.
Rủi ro có thể xảy đến đối với những doanh nghiệp với nền văn hóa tiến chuyển đổi là reo rắc nhiều nỗi sợ hãi cho nhân viên của mình. Bất kỳ sự thay đổi nào trong quyền sở hữu và quản lý cho dù đó là điều tốt cho doanh nghiệp nhưng đối với nhân viên họ sẽ cảm thấy bất lợi về phía mình. Trong trường hợp này, khi nhìn lại thấy văn hóa truyền thống lại tốt khi nhân viên của doanh nghiệp không gặp những sự lo lắng không đáng có và luôn yên tâm để hoàn thành công việc của mình.
Bạn đang xây dựng một doanh nghiệp thành công với văn hóa chuyển đổi nếu:
- Nhân viên trao đổi cởi mở về việc cạnh tranh mà có thể mua lại doanh nghiệp của bạn
- Hầu hết tiền vốn của bạn đến từ các nhà đầu tư hoặc các hoạt động quyên góp
- Những thay đổi trên thị trường ảnh hưởng đến doanh thu của bạn
Vậy doanh nghiệp của bạn đang có những đặc điểm của nền văn hóa nào?
Hãy nhớ rằng văn hóa doanh nghiệp không cố định, bạn có thể hoàn toàn chủ động thay đổi nó để phù hợp với đội nhóm của bạn. Tất cả vì mục tiêu bạn đã đề ra cho sự phát triển của doanh nghiệp mình.
Một số câu trích dẫn về văn hóa doanh nghiệp có thể sẽ truyền cảm hứng cho đội nhóm của bạn:
“Culture is to recruiting as product is to marketing.” (Văn hóa để tuyển dụng cũng giống như sản phẩm để Marketing).
– HubSpot’s Culture code –
“Culture is simply a shared way of doing something with a passion.” (Văn hóa đơn giản là cách chia sẻ để làm một điều gì đó với một niềm đam mê).
– Brian Chesky, Co-Founder, CEO, Airbnb –
“We have a culture where we are incredibly self critical, we don’t get comfortable with our success.” (Chúng tôi có một nền văn hóa nơi chúng tôi cực kỳ tự phê bình, và chúng thôi không thể thoải mái với những thành công của chính mình).
– Mark Parker, CEO, Nike –
“I think as a company, if you can get those two things right — having a clear direction on what you are trying to do and bringing in great people who can execute on the stuff — then you can do pretty well.” (Tôi nghĩ là một công ty, nếu bạn thực hiện đúng 2 điều – có định hướng rõ ràng về những gì bạn đang cố gắng làm, và có được những người tuyệt vời cùng làm công việc đó – có nghĩa là bạn đang điều hành khá tốt công ty của mình).
– Mark Zuckerberg, CEO, Facebook –
“Transparency starts as a mindset change.” (Minh bạch bắt đầu như một sự thay đổi tư duy).
– Kevan Lee, Content Crafter, Buffer –
“There’s no magic formula for great company culture. The key is just to treat your staff how you would like to be treated.” (Không có công thức kỳ diệu nào cho một văn hóa doanh nghiệp tuyệt vời. Điều quan trọng ở đây chỉ là bạn hãy đối xử với nhân viên của bạn theo cách mà bạn muốn họ đối xử với mình).
– Richard Branson, Founder, Virgin Group –
LIÊN HỆ NGAY VỚI #ETRUST ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN MIỄN PHÍ!
——————————–
𝗲𝗧𝗿𝘂𝘀𝘁 – 𝗕𝘂𝗶𝗹𝗱 𝗧𝗿𝘂𝘀𝘁 𝗜𝗻 𝗗𝗶𝗴𝗶𝘁𝗮𝗹 𝗟𝗶𝗳𝗲
𝗛𝗼𝘁𝗹𝗶𝗻𝗲: 090 148 66 18
𝗖𝘂𝘀𝘁𝗼𝗺𝗲𝗿 𝘀𝘂𝗽𝗽𝗼𝗿𝘁: (+84) 899.909.880 – (107)
𝗘𝗺𝗮𝗶𝗹: contact@etrust.vn
𝗪𝗲𝗯𝘀𝗶𝘁𝗲: https://etrust.vn/
𝗙𝗮𝗰𝗲𝗯𝗼𝗼𝗸: https://www.facebook.com/etrust.com.vn/
𝗬𝗼𝘂𝘁𝘂𝗯𝗲: https://www.youtube.com/channel/UCKh1…
𝗛𝗲𝗮𝗱 𝗼𝗳𝗳𝗶𝗰𝗲: Ruby Center Building, 4 Le Quat Str., Tan Phu Dist., HCMC
Artificial intelligence creates content for the site, no worse than a copywriter, you can also use it to write articles. 100% uniqueness :). Click Here:👉 https://stanford.io/3FXszd0
Free. Sign up to receive $100, Trade to receive $5500. Click Here:👉 https://millionairego.page.link/free
buy cialis daily online 5 mM MgCl 2, mechanical disruption with a Dounce homogenizer, and passage through a 30 g needle
Create super-engaging Instagram captions with this AI powered Instagram caption generator. This free AI powered Instagram caption generator will create the perfect caption for your photo and help you get more likes, followers and comments. Click Here:👉 https://stanford.io/3Fmnnxo
First off I want to say awesome blog! I had a quick question in which I’d like to ask
if you don’t mind. I was curious to know how you center yourself and clear your head before writing.
I’ve had a tough time clearing my mind in getting my thoughts out.
I truly do enjoy writing but it just seems like the first 10 to 15
minutes are lost simply just trying to figure out how to begin. Any recommendations or hints?
Thank you!
Superb, what a weblog it is! This weblog presents helpful information to us, keep it up.
Experience the full power of an AI content generator that delivers premium results in seconds. 100% uniqueness,7-day free trial of Pro Plan, No credit card required:). Click Here:👉 https://bit.ly/3Py2Iv6
marimba remix ringtones https://downloadfreeringtoness.com/marimba-remix-ringtones
промокод на мелбет. Click Here:👉 http://lynks.ru/geshi/php/?melbet_promokod_pri_registracii_2020.html
valtrex 100 mg
бесплатный видео чат с девушками. Click Here:👉 http://rt.livepornosexchat.com/
generic levitra cheap
brand name synthroid coupon
zovirax cream 5
3 clonidine
best ringtones https://ringtonessbase.com
no internet dinosaur game play https://chromedinos.com
furosemide 80 mg
theme songs https://downloadfreeringtoness.com/theme-songs
home and office sounds https://sounddeffects.com/home-and-office-sounds
fantasy ringtone https://ringtonessphone.com/fantasy-ringtone.html
buy clonidine without prescription
tretinoin cream cost in india
generic for retin a
price of propecia in australia
buy generic valtrex
lisinopril 5 mg brand name
I’ve been browsing online more than 2 hours
today, yet I never found any interesting article
like yours. It’s pretty worth enough for me. Personally, if all web owners and bloggers
made good content as you did, the net will be a lot
more useful than ever before.
doxycycline pills
legitimate canadian mail order pharmacy
azithromycin 500mg cheap
generic amoxicillin 875 mg
can you buy accutane online uk
how to cipro
buy modafinil online india
accutane prescription uk
doxycycline buy online us
cheap acyclovir cream
accutane roche
amoxicillin 2g
valtrex 500mg
best rx pharmacy online
buy robaxin uk
buy accutane in mexico
Definitely believe that which you stated. Your favorite reason seemed to be
on the web the simplest thing to be aware of.
I say to you, I definitely get irked while people think about worries
that they plainly don’t know about. You managed to hit the nail
upon the top and defined out the whole thing without having side effect , people can take
a signal. Will likely be back to get more. Thanks
I got this web site from my buddy who shared with me regarding this website and at the moment this
time I am visiting this site and reading very informative articles or
reviews here.
amoxicillin for sale uk
amoxicillin price 500 mg
darknet new market link shop valid cvv
طراحیهای ما به صورت سفارشی و اختصاصی برای هر مشتری بوده و بنابراین منظور از وب سایتهای سفارشی، طراحی آن نیست. دلیل اینکه به این سایتها سفارشی گفته میشود، خدمات ویژهای است که برای طراحی آن خواسته میشود. معمولا افرادی که سفارش طراحی سایت را میدهند، شرکت و سازمانهایی هستند که میخواهند بخشی از سیستم کاغذی یا اکسل شرکت را به صورت نرمافزارهای موجود در وب سایت انجام دهند و یا استارت آپهایی هستند که میخواهند یک ایده جدید و خاص را از طریق بسترهای نرمافزاری سایت اجرا کنند.
canadian neighbor pharmacy
Code Promo 1xBet. Click Here:👉 https://popvalais.ch/wp-includes/inc/?code-promo-1xbet-burkina-faso-78-000xof.html
drug markets onion deep web links
dark web websites darkmarket list
darkmarket dark web access
darknet site dark web access
blackweb dark market onion
drug markets dark web dark web market links
deep web drug links dark web websites
dark internet darkmarket list
darknet search engine blackweb official website
darknet market oz black market prescription drugs for sale – alphabay url
tor markets 2023 darkmarket list
darknet market list best darknet markets
dark web access tor market links
free dark web darknet search engine
drug markets onion dark net
darkmarket deep dark web
darkmarket list darkmarket list
deep web drug links dark markets 2022
darkmarket dark net
best darknet markets darknet links
tor dark web dark website
tor top websites cypher market link – xanax darknet reddit
deep web sites the dark internet
dark market dark web search engines
dark market dark market link
darknet drug store dark market link
tor marketplace deep web drug store
darkmarket dark web market list
darkmarket list darkmarket 2023
deep web links darkmarket 2023
dark web sites links darknet marketplace
dark market link darknet markets
drug markets dark web dark web access
darknet markets 2023 tor markets
deep web markets deep dot web markets – drugs on deep web
dark web search engines darknet market links
deep web search dark web sites links
can i buy sildenafil online
dark web drug marketplace darknet market links
dark web link black internet
best darknet markets tor market url
dark web drug marketplace deep dark web
tor market links dark web market
darknet markets 2023 dark websites
dark web site deep dark web
darknet market links dark markets 2023
darknet markets darkmarket
deep web drug markets deep web links
how to find the black market online oniondir deep web link directory – dark web xanax
darknet market list darknet market lists
dark market tor markets 2022
darknet market list dark web link
I’m truly enjoying the design and layout of your blog.
It’s a very easy on the eyes which makes it much more pleasant for me to come here and visit more often. Did you hire out a
developer to create your theme? Superb work!
darknet markets darknet search engine
how to get on dark web free dark web
darknet market list blackweb
dark market onion dark web sites
how to get on dark web deep web drug store
darkmarket 2022 darknet drug market
dark web drug marketplace darknet market list
darknet drugs bitcoin dark web
deep web trading dark net markets – darknet union
darknet drugs deep web search
dark market link deep web drug markets
tor market links onion market
darknet websites darknet marketplace
dark web market darknet market links
black internet dark market 2023
the dark internet darknet market
darknet drug links darkmarket link
darknet drug market tor dark web
darknet sites darknet drug links
deep web links darkweb marketplace
darknet drug store dark web drug marketplace
black market prescription drugs for sale dynabolts pills – dark web markets reddit
bitcoin dark web bitcoin dark web
darknet site dark web search engines
dark market url darknet market lists
deep web drug markets deep web drug store
dark internet dark market onion
bitcoin dark web darknet sites
darkmarket 2023 darknet market links
darknet markets tor markets
dark website darknet drug market
darknet drug market dark websites
Hello, its nice post regarding media print, we all be familiar with media is a great source of data.
deep web drug links tor market url
best darknet market australia darknet markets reddit 2023 – asap link
dark web access darknet markets 2023
deep web markets drug markets onion
dark market 2022 dark web search engines
tor market links darknet market links
dark web drug marketplace black internet
tor marketplace darknet search engine
dark web market dark web drug marketplace
darkmarket link tor markets
darknet market darknet markets
dark web drug marketplace darkmarket url
darknet market links dark web market list
the armory tor url darknet websites list 2023 – crypto market darknet
drug markets dark web tor dark web
black internet tor market
darknet market darknet sites
I was suggested this web site by way of my
cousin. I am not positive whether or not this submit is written by means of him as no one else recognize such special about my difficulty.
You are wonderful! Thanks!
dark net deep web drug url
darknet markets darkmarket link
dark market list darknet drug store
darknet drug store darknet marketplace
dark web sites dark market url
blackweb official website tor market links
how to get on dark web dark web market
dark markets croatia drugs dark web – berlin telegram group drugs
darknet seiten deep web sites
dark internet drug markets dark web
tor markets 2023 darknet search engine
tor markets 2023 dark web sites links
tor market links deep web search
darknet links drug markets onion
darknet seiten best darknet markets
otc cephalexin
deep web markets tor markets
dark web link dark markets
dark markets darknet market list
tor market dark web sites links
darknet links tor markets 2023
dark web link dark market 2023
dma drug how to get on the dark web android – deep web software market
darkmarkets darkmarket list
dark web access dark web access
darkmarket deep web drug markets
dark web search engine tor market
deep web links how to access dark web
darknet drug links dark web site
darknet search engine darknet drug store
best darknet markets dark markets 2022
tor market dark market
tor dark web tor dark web
dark internet the dark internet
darknet links dark web market
deep web cc dumps darknet market reddit 2023 – carding dark web
darknet market lists tor markets 2023
dark web market darkweb marketplace
bitcoin dark web darknet market
tor market links darknet market list
darkmarket dark web market
deep web drug store dark market 2022
dark market 2022 dark net
darkmarket 2023 darknet markets 2023
tor darknet darknet links
dark web market links dark web markets
dark web websites darknet drug links
dark web link darknet markets 2023
dark web links 2023 reddit hidden marketplace – dark web buy credit cards
dark web access darknet markets
tor market url drug markets onion
deep web drug url drug markets dark web
dark web access dark web links
dark market 2022 darkweb marketplace
deep web drug url tor marketplace
dark market list dark web market
tor darknet darkmarket link
free dark web dark markets 2022
dark web market list dark web site
dark web market list darknet sites
dark market 2023 how to get on dark web
how to access darknet markets outlaw darknet market url – darknet links markets
darkmarket 2023 deep dark web
dark web site dark web links
dark market link darkmarket link
darknet links darknet market links
darkmarket link tor markets 2023
dark markets 2023 dark web drug marketplace
darknet markets tor market links
tor dark web darknet seiten
darknet links tor markets links
darknet market dark market
dark market link darkmarkets
dark web markets reddit 2023 darknet markets 2023 updated – best darknet drug sites
dark web sites tor markets 2022
dark market best darknet markets
dark web markets deep web drug store
dark web site darknet markets 2023
blackweb darkmarket link
dark internet deep web drug url
darknet drug store dark web market
darknet sites dark markets 2023
dark market onion blackweb official website
dark web site dark markets
seroquel xr cost
dark market url best darknet markets
tor market darknet drug store
darknet marketplace vice city market link – dark websites
dark web sites links deep web links
darknet sites tor market links
darknet market links dark market url
deep web drug url darknet drug links
dark market onion darkmarket 2023
blackweb tor dark web
onion market dark web websites
tor market url dark web search engine
dark markets 2023 tor darknet
darknet market links dark market onion
free dark web how to get on dark web
dark web websites tor markets links
dark web link darkmarket list
darknet market links safe dark web shopping – best deep web markets
darkmarket 2022 darkweb marketplace
dark net dark web sites
canadian pharmacy sildenafil https://canadianpharmacy.icu/# canadian pharmacy online cialis
blackweb official website darknet sites
tor markets 2023 dark web sites
free dark web dark web links
darknet drug market tor market
darknet sites blackweb
dark market url darknet links
darkweb marketplace deep web search
dark market 2023 drug markets dark web
bitcoin dark web darkmarket url
dark internet darkmarkets
popular dark websites darknet search engine url – deep sea darknet market
buy ventolin
tor market darkmarket 2022
deep web drug links dark web access
tor markets links deep web drug url
darkmarket list dark internet
best darknet markets darkmarket 2023
bitcoin dark web the dark internet
deep dark web dark web market links
darkmarkets darknet markets 2023
darknet links best darknet markets
dark web search engines tor market links
asap market url darknet markets – largest darknet market
darkmarket dark web drug marketplace
dark web search engine darkmarket url
how to get on dark web black internet
dark internet darkmarket
dark internet darkweb marketplace
darknet drug market tor markets 2022
darknet search engine tor dark web
tor darknet tor marketplace
blackweb official website dark web site
dark market 2023 deep web drug links
dark web search engine dark market onion
clonidine
dark web sites links darknet markets 2023
deep web markets blacknet drugs – bitcoin black market
dark web websites darknet sites
how to get on dark web dark web market
darknet drug store darknet websites
dark market 2022 tor markets
dark web market list darkmarkets
drug markets onion darknet markets
darkmarket url tor market url
darkmarket link best darknet markets
tor market darkmarket 2023
darknet drugs dark websites
dark markets darkmarket 2023
best darknet markets dark web drug marketplace
otc valtrex for sale
deep web drug prices darknet market carding – list of dark net markets
onion market onion market
dark web market list black internet
onion market dark web site
dark market onion tor darknet
darknet drugs drug markets onion
dark websites drug markets dark web
dark market url dark market onion
tor markets 2022 drug markets onion
dark net dark web access
dark web markets tor market
darknet market deep web search
best darknet market 2023 reddit how to find the black market online – currently darknet markets
dark market list tor market links
dark markets tor market url
tor markets dark web markets
deep web drug markets dark market 2023
dark market onion dark markets 2022
free dark web darknet market
darkmarket 2023 the dark internet
dark websites darknet websites
onion market deep web search
dark net darkmarkets
darknet drug links deep web sites
how to get on dark web dark web markets
darkmarket list dark net
darknet market noobs nike jordan pill – incognito market
tor dark web dark internet
deep web drug links dark web markets
how to access dark web tor markets 2023
deep dark web deep web drug markets
dark markets 2022 dark internet
dark markets 2022 deep web markets
dark web sites links dark markets
dark net darknet market lists
tor markets darkmarkets
darkmarkets darknet markets
dark web market list darknet market lists
best darknet markets dark website
darkmarket url deep web markets
tfmpp pills dark markets guyana – dark markets italy
the dark internet darkmarket url
darkweb marketplace darknet market links
blackweb the dark internet
darknet market lists tor darknet
darknet market links dark web access
darkmarket url deep web drug url
dark web site the dark internet
blackweb official website dark web market list
tor marketplace bitcoin dark web
dark web site darknet drug store
how to access dark web dark web drug marketplace
dark net darknet site
dark market link darknet markets list reddit – buy ssn dob with bitcoin
the dark internet darknet markets 2023
dark market 2023 dark market 2022
drug markets onion dark market onion
darknet market lists dark website
drug markets dark web dark web links
darknet search engine onion market
dark website darknet drug store
tor markets 2022 black internet
blackweb official website dark market onion
dark websites darknet drug market
deep web drug markets blackweb official website
dark web link dark web link
dark web links deep dark web
free dark web deep web drug store
dark websites darknet drug links
darkweb marketplace dark web markets
darknet market lists deep web sites
dark web search engine tor market
darkmarket 2023 dark market
bitcoin dark web tor markets
dark web link dark web links
dark web site darkmarket link
darknet markets dark market 2022
tor markets 2022 dark web links
dark web sites links dark web site
darknet links how to get on dark web
dark market url darkmarket 2022
black internet dark markets
tor darknet tor markets
free dark web deep dark web
darknet market tor dark web
darknet market dark web search engine
deep web drug markets dark web sites
dark web websites darkmarket 2023
dark market url deep web search
darkweb marketplace dark web links
drug markets onion deep dark web
free dark web dark web drug marketplace
darkmarket url dark web sites links
dark market blackweb
dark market tor markets
darknet market links tor darknet
tor marketplace deep web markets
dark market tor marketplace
darknet market darknet drugs
tor markets darknet market list
darknet drug market deep web search
darknet market lists dark web market
tor market url dark web sites links
tor marketplace tor market url
dark web link dark web link
dark websites deep web drug links
deep web drug store deep web markets
dark market url dark markets
tor markets darkmarket link
dark market link dark websites
dark web site darknet markets 2023
tor market links dark market
dark internet best darknet markets
darkmarket drug markets onion
dark web sites darkmarket list
dark net darknet markets
deep web sites dark web access
darknet websites free dark web
darknet drug links dark web market
dark market 2023 darkmarket 2022
darknet sites deep web links
dark markets 2022 tor darknet
tor market url drug markets onion
darknet markets 2023 tor markets links
dark web market links darknet drug store
dark website darknet search engine
dark web search engine darknet drug market
blackweb official website darknet market
darknet drug store tor market url
dark web site deep web drug links
darkmarket url tor markets 2022
dark websites drug markets onion
darknet sites darkmarket 2023
drug markets onion darknet markets 2023
darknet drug store dark market 2023
deep web search tor markets 2022
darkmarket list deep web drug url
dark market url darknet market links
darknet drug links dark websites
free dark web dark market list
dark websites dark web search engines
dark internet blackweb official website
dark web market darknet seiten
darknet site darknet websites
dark web markets darknet drug store
darknet sites deep web drug store
darkweb marketplace dark website
deep web drug store the dark internet
dark market onion deep web drug url
dark market link darknet market list
darknet markets 2023 tor market url
darknet drug store tor darknet
dark market 2022 darknet drug store
darknet markets 2023 tor darknet
darknet drug market deep web drug markets
dark internet dark markets 2022
dark web access dark market url
dark market 2023 deep web drug links
dark web market darknet markets 2023
dark website darknet site
black internet dark web search engines
darknet market darknet websites
darkweb marketplace dark markets 2022
dark market 2023 drug markets dark web
darknet search engine tor market links
darkmarket list drug markets dark web
tor markets 2022 dark market 2023
tor marketplace darkmarket
tor markets dark web site
dark web market tor markets 2023
deep web drug url deep web drug url
dark web site deep web drug url
dark web links deep web drug links
darknet drug links dark web market list
dark web sites links dark web websites
dark web markets dark market link
darkmarket link tor dark web
drug markets onion dark markets
dark web market list dark markets
dark web search engine darknet marketplace
dark market 2023 darknet market list
blackweb darknet websites
darkmarket url dark market link
darknet search engine tor marketplace
deep web links tor markets
drug markets dark web darkmarket url
dark web websites dark web drug marketplace
cipro tendon
tor marketplace darknet market list
darknet drugs dark market onion
tor markets 2022 dark web site
deep web search dark websites
darknet websites darknet drugs
dark market onion tor markets 2023
how to get on dark web dark market 2023
darknet drug market dark web sites links
dark web search engines dark web market links
drug markets onion tor market url
black internet darkmarket list
blackweb official website dark web search engine
bitcoin dark web bitcoin dark web
dark market link dark web search engines
dark web search engine darkweb marketplace
deep web sites dark market list
darknet market lists onion market
tor darknet darknet market lists
drug markets dark web dark web market list
dark web search engine dark internet
dark internet dark web sites links
darknet links darknet sites
dark web market links darkmarket list
dark markets darkmarket link
dark net dark net
darknet sites dark web link
tor markets 2022 darknet markets
dark internet dark web access
dark market list dark web sites links
tor dark web tor markets
dark market list darkmarkets
dark markets 2022 dark web sites
dark market 2022 dark web link
darknet search engine dark market list
tor dark web how to get on dark web
tor markets 2023 darknet links
dark web market links blackweb
darknet websites darknet market
darknet market dark web markets
darkmarket link dark market list
dark market 2022 dark web drug marketplace
tor market url tor darknet
dark market darknet search engine
darknet market dark websites
deep web sites dark web search engine
darkmarket dark web search engines
dark web access darknet drug store
darkmarket url blackweb official website
darkmarket link dark net
darknet links dark market
drug markets onion dark web market list
dark markets 2023 dark market list
dark web link dark web links
dark internet dark internet
dark web drug marketplace how to access dark web
darknet market lists dark market list
darknet search engine tor markets links
drug markets onion darknet drug market
deep dark web dark web market list
deep web sites dark web markets
darknet market tor marketplace
blackweb official website dark web link
darkmarkets tor markets 2022
darkweb marketplace darkmarket list
tor marketplace onion market
dark market 2022 dark internet
darknet links darknet links
free dark web darknet drug store
deep web drug url deep web drug url
dark web site how to get on dark web
dark websites dark web markets
deep web drug links darknet market lists
deep web drug links dark web sites
dark internet darkmarkets
darknet websites dark web market links
dark internet dark market 2023
drug markets dark web darknet search engine
tor markets deep web drug url
darknet search engine dark web link
tor dark web drug markets onion
darknet market lists darknet markets
lasix tablet
free dark web tor market links
darkmarket link dark web market links
onion market darknet markets 2023
dark web search engine tor markets
tor market links dark market list
dark web market list blackweb
dark market 2022 dark market 2022
darkmarket how to access dark web
dark market 2023 the dark internet
blackweb deep web links
tor markets dark market 2022
darkmarket url darkmarket list
darknet drug links the dark internet
deep web links tor markets 2022
tor darknet dark web sites
tor markets dark market url
darknet sites tor marketplace
tor markets links onion market
dark web market blackweb official website
drug markets dark web dark website
dark web market links dark market 2022
darknet drug store blackweb official website
deep web drug links tor market url
tor darknet darknet market links
darknet websites tor marketplace
dark market 2023 dark web search engine
darknet drug store deep web drug store
tor marketplace darknet websites
darknet market lists darkmarket 2022
dark market link tor dark web
darknet drug store dark market url
free dark web darknet drug market
tor markets links dark market link
dark net dark market
dark web market links tor market
darknet drug market dark web drug marketplace
dark markets 2023 tor markets
dark web sites links onion market
how to get on dark web dark web sites links
ventolin cost
dark markets 2022 tor markets links
tor market tor market url
darknet websites deep web drug store
dark web site dark web sites links
dark market 2022 dark website
darkweb marketplace darknet links
dark markets the dark internet